Trong thời gian gần đây thì phần lớn học sinh, sinh viên sẽ thường sử dụng các giáo photo thay vì việc sử dụng sách gốc. Điều này đã và đang làm cho rất nhiều giáo viên ấm ức khi đã mất quá nhiều thời gian để biên soạn và chuẩn bị tài liệu nhưng học sinh lại không sử dụng.
Sinh viên thường mua giáo trình tại nhiều cửa hàng photo
Vấn đề về học liệu có làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng đào tạo không? bởi lẽ với sự tâm huyết cùng với nỗ lực của giáo viên trong vấn đề biên soạn và chuẩn bị bài giảng, hay trong nhiều tình huống thảo luận thì học sinh, sinh viên cũng sẽ phải dành nhiều thời gian tự học, tự mình nghiên cứu hay chủ động tìm các nguồn tài liệu tham khảo thì mới có thể đáp ứng được các yêu cầu về giảng dạy, học tập hay nghiên cứu trong mỗi học phần ngày nay.
Nhưng hiện nay lại có rất nhiều học sinh, sinh viên lại quay lưng với sách gốc, tài liệu gốc của các Thạc Sĩ, Tiến Sĩ viết ra hay tài liệu gốc do giáo viên soạn thảo mà lại chọn các giáo trình photo từ các cửa hàng photo. Vậy nguyên nhân của vấn đề đó là từ đâu?
Theo TS Phạm Tuấn Anh của trường ĐH Thương Mại thì theo thống kê trong 150 sinh viên về mô hình cung cấp tài liệu cho vấn đề học tập và nghiên cứu thì đã tìm ra được nguyên nhân dẫn đến việc học sinh, sinh viên sử dụng giáo trình photo trước khi vào thư viện và quay lưng lại với sách gốc.
Công ty Hưng Phúc Khang Photocopy cho biết rằng: rất nhiều sinh viên tìm đến các cửa hàng photo và sử dụng các tài liệu đã photo vì giá thành rẻ hơn rất nhiều. Nhưng hầu hết đều có dám chắc 100% rằng những tài liệu đó là tài liệu chính thống, không đảm bảo được chất lượng nội dung ở trong cuốn giáo trình photo đó có chính xác hay không?.
Và theo TS Phạm Tuấn Dương thì đối với học sinh, sinh viên chủ động tìm tòi, tìm hiểu, tự động tìm cho mình ngân hàng tài liệu học tập cho phần học của mình là tương đối thấp. Và đa số các sinh viên hiện nay chỉ sau khi mà giảng viên giới thiệu cho tài liệu (những giáo trình, sách tham khảo …) hoặc chỉ khi mà giáo viên yêu cầu bắt buộc phải có tài liệu đó thì mới cho phép sinh viên tham dự giờ học ngày đó thì sinh viên mới đi tìm mua để phục vụ cho nhu cầu học tập của mình.
Ngoài ra, có một lượng lớn sinh viên hiện nay sẽ không đi mua sách gốc, giáo trình gốc mà lựa quẹo ngay vào các cửa hàng photo để tìm mua những giáo trình photo tham khảo, những giáo trình đã được sao chép tại các tiệm photocoppy.
Cũng theo TS Phạm Tuấn Dương thì nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc học sinh, sinh viên thường xuyên sử dụng các giáo trình, sách photo hơn là việc mua sách gốc, thuê giáo trình gốc là do giáo trình photo có chi phí rẻ hơn sách gốc rất nhiều. Thống kê cho thấy thì có đến hơn 90% học sinh, sinh viên muốn mức thanh toán tối đa cho tài liệu học phần môn đó trong 1 năm dao động từ 20.000 đến 50.000 VNĐ.
Một vài nguyên nhân khác nữa dẫn đến việc sinh viên sử dụng giáo trình photo đó chính là do sự tiện lợi, nhỏ gọn hay do thói quen, a dua, dễ tiếp cận mà nhiều bạn đã tìm đến các cửa hàng photo thay vì việc vào thư viện mượn sách hay ra nhà sách mua sách gốc.
Nên thay đổi cách cung cấp tài liệu cho học sinh, sinh viên
Cũng bởi vì những nguyên nhân trên mà số lượng sách gốc, giáo trình gốc không thể bán ra theo đúng dự tính ban đầu, dẫn đến số lượng sách gốc không thể tiêu thụ, bị tồn kho số lượng lớn, dẫn đến việc tắc nghẽn trong quá trình chỉnh sửa, bổ sung hay tái bản … dẫn đến việc trở ngại trong quá trình huy động ngân sách.
Và song song với đó chính là hoạt động sao chép hay vi phạm sở hữu trí tuệ lại ngang nhiên hoành hành, cũng từ đó tạo ra thu nhập rất lớn cho những dịch vụ bán máy photocopy hiện nay… ngược lại với đó thì thu nhập của nhà viết sách, nhà văn, những giảng viên tham gia biên soạn thì gần như là con số không.
Theo Tiến Sĩ Tuấn Anh thì nếu tình hình này cứ tiếp tục tái diễn thì việc đánh giá sự hấp dãn của một cuốn sách gốc hay việc sản xuất sản phẩm khoa học trong các trường ĐH sẽ không thể căn cứ vào số lượng sách gốc đã được bán ra mà khi đó chúng ta sẽ phải căn cứ vào số lượng sách gốc tồn kho kết hợp với số lượng tài liệu photo, giáo trình photo đã được tiêu thụ ngoài thị trường.
Chính vì vậy mà Tiến Sĩ Tuấn Anh đã đưa ra đề xuất trong bối cảnh thực hiện các cơ chế tự chủ, phải tự chịu trách nhiệm … khi đó các trường ĐH sẽ cần phải chủ động hay đưa ra những phương án, mô hình cung cấp tài liệu cho học sinh, sinh viên … tạo ra nhiều điều kiện để sinh viên có thể tiếp cận và khai thác các tài liệu đa dạng, theo đúng với nhu cầu của sinh viên, đáp ứng với mức chi phí mà sinh viên có thể bỏ ra được trong học phần của môn đó.
Những phương thức chủ đạo trong các mô hình cung cấp sách gốc cho sinh viên đó là sinh viên sẽ phải đăng ký học phần, kèm với đó là sẽ đăng ký sử dụng mô hình sử dụng học liệu tương ứng.
Khi đó, mỗi mô hình cung cấp sách gốc, tài liệu gốc … thì học sinh, sinh viên sẽ cần phải chấp nhận với một mức nộp chi phí tương ứng.
Đổi lại với đó thì sinh viên sẽ được cung cấp giáo trình gốc, sách gốc theo cơ thể cược tiền giáo trình, và khi sinh viên học hết học phần của môn đó thì trả lại, và chỉ phải trả đúng với số tiền đã thuê giáo trình gốc nếu như giáo tình được bộ phận nhận lại mà không có bất kỳ chi phí nào phát sinh.
Kèm với đó thì việc chấp nhận mỗi phương án thì học sinh, sinh viên sẽ được cung cấp các tài liệu bổ sung, sách gốc bổ sung theo các phương án mà sinh viên đã chấp nhận.